Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Alvarez F. (2004) The conspicuous gape of the nestling Common Cuckoo Cuculus canorus as a supernormal stimulus for Rufous Bush Chat Cercotrichas galactotes hosts. ARDEA 92 (1): 63-68
Een jonge Koekoek Cuculus canorus krijgt in zijn eentje net zoveel eten aangevoerd als een heel nest met jonge vogels van de gastheer. De gastheren van de Koekoek kunnen blijkbaar niet tellen. Hoe worden de gastouders van de Koekoek gestimuleerd om zoveel eten voor maar één kuiken aan te voeren? Er is vaak gesuggereerd dat de dieprode kleur van de opengesperde snavel als een superprikkel fungeert. Bij Kanaries Serinus canaria en Boerenzwaluwen Hirundo rustica werkt het ook zo, maar bij gastheren van Koekoeken is het nog nooit aangetoond. Kleine Karekiet Acrocephalus scirpaceus, Heggemus Prunella modularisen Roodborstje Erithacus rubecula brengen niet meer voer aan voor hun eigen jongen als de binnenzijde van de snavels van de jongen experimenteel werd bijgekleurd. Bij hen zou vooral het luidruchtige gebedel van de jonge Koekoek als superprikkel werken. Een gastheer van Koekoeken in Spanje, de Rosse Waaierstaart Cercotrichas galactotes, heeft echter weinig luidruchtige jongen. Jonge Koekoeken hebben echter wel een veel rodere keel dan de jongen van de Rosse Waaierstaart. Er treedt er bij hen ook een veel opvallendere afwisseling van kleuren in de keel op. Voor de gastouders zouden deze kenmerken als een superprikkel kunnen werken. Om dit te testen zijn van 38 kuikens van Rosse Waaierstaarten de kelen experimenteel bijgekleurd. Daarna is na twee uur de gewichtstoename (als maat voor de aanvoer van voedsel) vergeleken met die van een even oud en zwaar nestgenootje dat met water ‘bijgekleurd’was. Zowel kuikens waarvan de keel dieper oranjerood was gemaakt als kuikens waarbij het keelkleurpatroon van een jonge Koekoek was geïmiteerd, bleken meer voedsel van de ouders te hebben gekregen dan de controlejongen. Omdat er in deze kleine steekproef geen verschil is gevonden in voedselaanvoer voor beide experimentele groepen kuikens, is nog niet duidelijk wat het belang van het wijzigende kleurpatroon in de keel van Koekoeken zou kunnen zijn. Dit is echter wel de eerste gastheer waarbij de keelkleur als superprikkel lijkt te werken. Omdat jonge Rosse Waaierstaarten niet of nauwelijks luidruchtig bedelen, kan de Koekoek dit gedrag niet exploiteren. Dit zou het verschil met andere gastheren kunnen verklaren.


[close window] [previous abstract] [next abstract]